شى جىنپىڭ رۇسىيە زۇڭتۇڭى، ئۆزبېكىستان زۇڭتۇڭى، ئەزەربەيجان زۇڭتۇڭى، قىرغىزىستان زۇڭتۇڭى بىلەن ئايرىم ـ ئايرىم كۆرۈشتى

2024-07-05 :ۋاقىت
مەنبە: شىنجاڭ گېزىتى

   شىنخۇا ئاگېنتلىقى، ئاستانا، 7 ـ ئاينىڭ 3 ـ كۈنى تېلېگراممىسى (مۇخبىرلار خەن مو، خۇاڭخې) شۇ جاي ۋاقتى 7 ـ ئاينىڭ 3 ـ كۈنى كەچتە، دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭ ئاستانىدا شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتى باشلىقلار يىغىنىغا قاتنىشىشتىن بۇرۇن رۇسىيە زۇڭتۇڭى پۇتىن بىلەن كۆرۈشتى.

شى جىنپىڭ مۇنداق كۆرسەتتى: بۇ يىل 5 ـ ئايدا، زۇڭتۇڭ پۇتىن جۇڭگودا مۇۋەپپەقىيەتلىك ھالدا دۆلەت ئىشلىرى زىيارىتىدە بولدى، جۇڭگو ـ رۇسىيە دىپلوماتىك مۇناسىۋەت ئورناتقانلىقىغا 75 يىل بولغان مۇھىم تارىخىي تۈگۈندە، بىز ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتىنىڭ كېيىنكى قەدەمدىكى تەرەققىياتى ئۈچۈن ئورتاق پىلان تۈزدۇق ۋە ئورۇنلاشتۇرما قىلدۇق. ئۆزگىرىش ۋە قالايمىقانچىلىق گىرەلىشىپ كەتكەن خەلقئارا ۋەزىيەت ئالدىدا، ئىككى تەرەپ ئەۋلادمۇئەۋلاد دوستانە ئۆتۈش ئەسلىي مەقسىتىدە داۋاملىق چىڭ تۇرۇپ، خەلققە بەخت يارىتىش قەتئىي ئىرادىسىنى چىڭ ساقلاپ، جۇڭگو ـ رۇسىيە مۇناسىۋىتىنىڭ ئۆزگىچە قىممىتىنى ئۈزلۈكسىز يېتىلدۈرۈپ، ئىككى دۆلەت ھەمكارلىقىنىڭ ئىچكى ھەرىكەتلەندۈرگۈچ كۈچىنى قېزىپ، ئىككى دۆلەتنىڭ ھەققانىي ھوقۇق ـ مەنپەئىتى ۋە خەلقئارا مۇناسىۋەت ئاساسىي مىزانىنى قوغداش ئۈچۈن يېڭى تىرىشچانلىق كۆرسىتىشى كېرەك.

شى جىنپىڭ مۇنداق تەكىتلىدى: جۇڭگو بىلەن رۇسىيە تەرەققىيات ئىستراتېگىيەسىنى ئۇدۇللاشتۇرۇش ۋە خەلقئارا ئىستراتېگىيەلىك ھەمكارلىشىشنى داۋاملىق كۈچەيتىشى كېرەك. جۇڭگو تەرەپ رۇسىيە تەرەپنىڭ كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ نۆۋەتچى رەئىس دۆلىتىلىك مەسئۇلىيىتىنى ياخشى ئادا قىلىپ، «يەرشارىنىڭ جەنۇبى»نى ئىتتىپاقلاشتۇرۇپ، «يېڭى سوغۇق ئۇرۇش»نىڭ ئالدىنى ئېلىپ، قانۇنسىز يەككە تەرەپلىك جازالاش ۋە زومىگەرلىككە قارشى تۇرۇشىنى قوللايدۇ. ئەتە شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتى ئاستانا باشلىقلار يىغىنى ئۆتكۈزۈلىدۇ. جۇڭگو تەرەپ رۇسىيە ۋە ھەرقايسى ئەزا دۆلەتلەر بىلەن بىرلىكتە بۇ تەشكىلاتنىڭ تەرەققىي قىلىپ پۇختا قەدەم بىلەن يىراققا يۈرۈش قىلىشىغا تۈرتكە بولۇپ، تېخىمۇ زىچ بولغان شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتى تەقدىر ئورتاق گەۋدىسى بەرپا قىلىشنى ئۈمىد قىلىدۇ. جۇڭگو ـ رۇسىيە ئىككى تەرەپ ئومۇميۈزلۈك ئىستراتېگىيەلىك ھەمكارلىشىشنى داۋاملىق كۈچەيتىپ، سىرتنىڭ ئارىلىشىشىغا قارشى تۇرۇپ، ئۆز رايونىنىڭ تىنچلىقى ۋە مۇقىملىقىنى ئورتاق قوغدىشى كېرەك.

پۇتىن مۇنداق بىلدۈردى: رەئىس شى جىنپىڭنىڭ مەن بۇ يىل 5 ـ ئايدا جۇڭگودا دۆلەت ئىشلىرى زىيارىتىدە بولغاندا قىزغىن كۈتۈۋالغانلىقىغا رەھمەت ئېيتىمەن. بىز رۇسىيە ـ جۇڭگو دىپلوماتىك مۇناسىۋەت ئورناتقانلىقىنىڭ 75 يىللىقىنى بىرلىكتە تەبرىكلىدۇق ھەم رۇسىيە ـ جۇڭگو مۇناسىۋىتىنىڭ كەلگۈسى تەرەققىياتىنى پىلانلىدۇق. ھازىر رۇسىيە ـ جۇڭگو مۇناسىۋىتى تارىختىكى ئەڭ يۇقىرى سەۋىيەدە تۇرۇۋاتىدۇ، ئىككى تەرەپ ئۆزئارا ھۆرمەت قىلىپ، باراۋەرلىك ئاساسىدا ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈۋاتىدۇ، رۇسىيە ـ جۇڭگو مۇناسىۋىتىدىكى ئىتتىپاق تۈزمەسلىك، 3 ـ تەرەپكە قاراتماسلىق ئىككى دۆلەت خەلقلىرىنىڭ بەخت ـ سائادىتىگە ئۇيغۇن. رۇسىيە تەرەپ جۇڭگو تەرەپنىڭ ئۆزىنىڭ يادرولۇق مەنپەئىتى ۋە ھەققانىي ھوقۇق ـ مەنپەئىتىنى قوغدىشىنى قوللايدۇ، تاشقى كۈچلەرنىڭ جۇڭگونىڭ ئىچكى ئىشىغا ئارىلىشىشىغا، نەنخەي دېڭىزى مەسىلىسىگە قول تىقىشىغا قارشى تۇرىدۇ. جۇڭگو پات ئارىدا شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتىنىڭ نۆۋەتچى رەئىس دۆلىتىلىك ۋەزىپىسىنى ئۆتكۈزۈۋالىدۇ، رۇسىيە تەرەپ جۇڭگو تەرەپنىڭ خىزمىتىنى پۈتۈن كۈچ بىلەن قوللايدۇ، باشقا ئەزا دۆلەتلەر بىلەن بىرلىكتە بۇ تەشكىلاتنىڭ خەلقئارادىكى تەسىر كۈچىنى ئۈزلۈكسىز ئۆستۈرۈپ، رايون تىنچلىقى ۋە خەۋپسىزلىكىنى قوغداپ، خەلقئارا سىستېمىنىڭ تېخىمۇ ئادىل، مۇۋاپىق بولغان يۆنىلىشكە قاراپ تەرەققىي قىلىشىغا تۈرتكە بولىدۇ. بۇ يىل كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ نۆۋەتچى رەئىس دۆلىتى بولۇش سۈپىتى بىلەن رۇسىيە تەرەپ جۇڭگو تەرەپ بىلەن كېسەك ئالتۇن دۆلەتلىرىنىڭ ھەمكارلىقى توغرىسىدا پىكىر ئالماشتۇرۇش، ھەمكارلىشىشنى كۈچەيتىشنى ئۈمىد قىلىدۇ.

ئىككى دۆلەتنىڭ دۆلەت باشلىقلىرى يەنە ئورتاق كۆڭۈل بۆلىدىغان خەلقئارا ۋە رايون مەسىلىلىرى توغرىسىدا پىكىر ئالماشتۇردى. شى جىنپىڭ مۇنداق تەكىتلىدى: جۇڭگو تەرەپ باشتىن ـ ئاخىر تارىخنىڭ توغرا تەرىپىدە تۇرۇپ، ياراشتۇرۇپ سۆھبەتنى ئىلگىرى سۈرۈشتە چىڭ تۇرىدۇ، داۋاملىق تۈردە ئۇكرائىنا كىرىزىسى قاتارلىق رايون قىزىق نۇقتا مەسىلىلىرىنى سىياسىي يول بىلەن ھەل قىلىشقا تۈرتكە بولۇش ئۈچۈن پائال تىرىشچانلىق كۆرسىتىشنى خالايدۇ.

سەي چى، ۋاڭ يى قاتارلىقلار كۆرۈشۈشكە قاتناشتى.

شىنخۇا ئاگېنتلىقى، ئاستانا، 7 ـ ئاينىڭ 3 ـ كۈنى تېلېگراممىسى (مۇخبىرلار سۈن خاۋ، جاۋ بىڭ) شۇ جاي ۋاقتى 7 ـ ئاينىڭ 3 ـ كۈنى چۈشتىن كېيىن، دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭ ئاستانىدا شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتى باشلىقلار يىغىنىغا قاتنىشىشتىن بۇرۇن ئۆزبېكىستان زۇڭتۇڭى مىرزىيويېف بىلەن كۆرۈشتى.

شى جىنپىڭ مۇنداق كۆرسەتتى: بۇ يىل 1 ـ ئايدا سىز جۇڭگودا مۇۋەپپەقىيەتلىك ھالدا دۆلەت ئىشلىرى زىيارىتىدە بولدىڭىز، بىز جۇڭگو ـ ئۆزبېكىستان مۇناسىۋىتىنى يېڭى دەۋردىكى دائىملىق ئومۇميۈزلۈك ئىستراتېگىيەلىك ھەمراھلىق مۇناسىۋىتىگە كۆتۈرۈشنى، تېخىمۇ يۇقىرى پەللىدىن جۇڭگو ـ ئۆزبېكىستان تەقدىر ئورتاق گەۋدىسى بەرپا قىلىشنى بىردەك قارار قىلدۇق، ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتىنىڭ تەرەققىياتى يېڭى باسقۇچقا كىردى. بۇ يىل جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى قۇرۇلغانلىقىنىڭ 75 يىللىقى. جۇڭگو جۇڭگوچە زامانىۋىلاشتۇرۇشنى تېز ئالغا سىلجىتىۋاتىدۇ، ئۆزبېكىستانمۇ «ئۆزبېكىستان − 2030» ئىستراتېگىيەسىنى ئومۇميۈزلۈك ئالغا سىلجىتىۋاتىدۇ. بىزنىڭ نىشانىمىز ناھايىتى ئۇلۇغۋار ھەم ناھايىتى ئاددىي، يەنى خەلقنى تېخىمۇ ياخشى تۇرمۇشقا ئېرىشتۈرۈش. جۇڭگو تەرەپ ئۆزبېكىستان تەرەپ بىلەن بىرلىكتە، دۆلەت تەقدىرىنى كۆڭلىگە پۈكۈپ، خەلقنىڭ بەخت ـ سائادىتىنى كۆزلەپ، جۇڭگو ـ ئۆزبېكىستان مۇناسىۋىتىنىڭ يۇقىرى سۈپەتلىك تەرەققىياتىغا تۈرتكە بولۇشنى خالايدۇ.

شى جىنپىڭ مۇنداق تەكىتلىدى: جۇڭگو تەرەپ ئۆزبېكىستاننىڭ دۆلەتنىڭ مۇستەقىللىقى، ئىگىلىك ھوقۇقى، خەۋپسىزلىكىنى قوغدىشىنى قەتئىي قوللايدۇ، ئۆزبېكىستان تەرەپنىڭ ئىشەنچلىك دوستى ۋە ھەمراھى. ئىككى تەرەپ «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق بەرپا قىلىش ھەمكارلىقىنى چوڭقۇر ئالغا سىلجىتىپ، ئىقتىساد ـ سودا ۋە مەبلەغ سېلىشقا دائىر ئوتتۇرا، ئۇزاق مەزگىللىك ھەمكارلىق يىرىك پىلانىنى ياخشى ئەمەلىيلەشتۈرۈپ، جۇڭگو ـ قىرغىزىستان ـ ئۆزبېكىستان تۆمۈريولى قۇرۇلۇشى ھەمدە يورۇقلۇق ۋولت، شامال ئېلېكتىر، يېڭى ئېنېرگىيەلىك ئاپتوموبىل قاتارلىق ساھەلەردىكى ھەمكارلىقنى تېزلىتىپ، نامراتلارنى ئازايتىش، جەمئىيەت ئىدارە قىلىش قاتارلىق جەھەتلەردە ھەمكارلىشىشنى داۋاملىق كۈچەيتىشى كېرەك. جۇڭگو تەرەپ ئىككى دۆلەتنىڭ يەرلىك، ساياھەت، مائارىپ قاتارلىق ساھەلەردىكى ئالماشتۇرۇشنى كېڭەيتىشنى قوللايدۇ، ئۆزبېكىستاننىڭ ئاساسلىق مېھمان دۆلەت سۈپىتىدە 7 ـ نۆۋەتلىك جۇڭگو خەلقئارا ئىمپورت كۆرگەزمىسىگە قاتنىشىشىنى قارشى ئالىدۇ. جۇڭگو تەرەپ ئۆزبېكىستان تەرەپ بىلەن جۇڭگو ـ ئوتتۇرا ئاسىيا شىئەن باشلىقلار يىغىنىنىڭ نەتىجىلىرىنى تېزدىن ئەمەلىيلەشتۈرۈپ، ماسلىشىش ـ ھەمكارلىشىشنى كۈچەيتىپ، شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتىنىڭ باشتىن ـ ئاخىر ھەرقايسى تەرەپلەرنىڭ ئورتاق مەنپەئىتىگە ئۇيغۇن كېلىدىغان يۆنىلىشكە قاراپ تەرەققىي قىلىشىغا ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىشنى خالايدۇ.

مىرزىيويېف مۇنداق بىلدۈردى: بۇ يىل 1 ـ ئايدا بىز بېيجىڭدا ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتىنى يېڭى دەۋردىكى دائىملىق ئومۇميۈزلۈك ئىستراتېگىيەلىك ھەمراھلىق مۇناسىۋىتىگە كۆتۈرۈشنى بىرلىكتە جاكارلاپ، ئۆزبېكىستان ـ جۇڭگو مۇناسىۋىتىنىڭ يېڭى دەۋرىنى ئاچتۇق. رەئىس شى جىنپىڭنىڭ دانا رەھبەرلىكىدە، جۇڭگو تۈرلۈك خەۋپ ـ خەتەر، خىرىسلارغا مۇۋەپپەقىيەتلىك تاقابىل تۇرۇپ، ئىقتىساد، پەن ـ تېخنىكا قاتارلىق ساھەلەردە دۇنيا بويىچە ئالدىنقى قاتاردا تۇرىدىغان مۇۋەپپەقىيەتلەرنى قولغا كەلتۈردى، ئۆزبېكىستان تەرەپ بۇنى تەبرىكلەيدۇ ھەم جۇڭگو كوممۇنىستىك پارتىيەسى 20 ـ نۆۋەتلىك مەركىزىي كومىتېتى 3 ـ ئومۇمىي يىغىنىنىڭ تولۇق مۇۋەپپەقىيەتلىك بولۇشىغا تىلەكداشلىق بىلدۈرىدۇ. ئۆزبېكىستان تەرەپ بىر جۇڭگو پىرىنسىپىغا قەتئىي ئەمەل قىلىدۇ، «ئۈچ خىل كۈچ»كە قەتئىي زەربە بېرىدۇ، جۇڭگو تەرەپ بىلەن بىر ـ بىرىنىڭ ئىشەنچلىك دوستى ۋە ھەمراھى بولۇپ، داۋاملىق ئۆزئارا ھۆرمەت قىلىپ، ئۆزئارا چۈشىنىپ، ئۆزئارا قوللاپ، ھەرقايسى ساھەلەردىكى ئەمەلىي ھەمكارلىقتا تېخىمۇ كۆپ مول نەتىجىلەرنى قولغا كەلتۈرۈشكە تۈرتكە بولۇشنى خالايدۇ. ئۆزبېكىستان تەرەپ جۇڭگو تەرەپ بىلەن جۇڭگو ـ ئوتتۇرا ئاسىيا مېخانىزمى، شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتى قاتارلىق كۆپ تەرەپلىك رامكىلاردا ماسلىشىش ـ ھەمكارلىشىشنى قويۇقلاشتۇرۇپ، رەئىس شى جىنپىڭ ئوتتۇرىغا قويغان يەرشارىۋى تەرەققىيات تەشەببۇسى، يەرشارىۋى خەۋپسىزلىك تەشەببۇسى، يەرشارىۋى مەدەنىيلىك تەشەببۇسىنى ئەمەلىيلەشتۈرۈشكە تۈرتكە بولۇشنى خالايدۇ.

سەي چى، ۋاڭ يى قاتارلىقلار كۆرۈشۈشكە قاتناشتى.

شىنخۇا ئاگېنتلىقى، ئاستانا، 7 ـ ئاينىڭ 3 ـ كۈنى تېلېگراممىسى (مۇخبىرلار جاۋ يەن، لۇ جيافېي) شۇ جاي ۋاقتى 7 ـ ئاينىڭ 3 ـ كۈنى چۈشتىن كېيىن، دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭ ئاستانىدا شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتى باشلىقلار يىغىنىغا قاتنىشىشتىن بۇرۇن ئەزەربەيجان زۇڭتۇڭى ئەلىيېف بىلەن كۆرۈشتى.

شى جىنپىڭ مۇنداق كۆرسەتتى: جۇڭگو بىلەن ئەزەربەيجان سەمىمىي، ئۆزئارا ئىشىنىدىغان ياخشى دوستلار، باراۋەرلىك ئاساسىدا ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزىدىغان ياخشى ھەمراھلار. جۇڭگو ـ ئەزەربەيجان مۇناسىۋىتى باشتىن ـ ئاخىر ساغلام، مۇقىم تەرەققىي قىلدى، ئىككى دۆلەت ھەمكارلىقىدا مول نەتىجىلەر قولغا كەلتۈرۈلدى، ئىستراتېگىيەلىك ئىچكى خاس مەزمۇنى تېخىمۇ بېيىدى. بىز ئىككى تەرەپ مۇناسىۋىتى ئورنىنى ئىستراتېگىيەلىك ھەمراھلىق مۇناسىۋىتىگە كۆتۈردۇق، بۇ، يېڭى ئورۇن بېكىتمىسى ھەم يېڭى باشلىنىش نۇقتىسى. ئىككى تەرەپ داۋاملىق تۈردە ئۆزئارا قوللاپ، ئىككى دۆلەت خەلقلىرىگە تېخىمۇ ياخشى بەخت يارىتىشى كېرەك.

شى جىنپىڭ مۇنداق تەكىتلىدى: جۇڭگو تەرەپ ئەزەربەيجان تەرەپنىڭ دۆلەتنىڭ ئىگىلىك ھوقۇقى، مۇستەقىللىقى ۋە زېمىن پۈتۈنلۈكىنى قوغدىشىنى قەتئىي قوللايدۇ، ئەزەربەيجان تەرەپنىڭ ئۆز دۆلىتىنىڭ دۆلەت ئەھۋالىغا ئۇيغۇن كېلىدىغان تەرەققىيات يولىدا مېڭىشىنى قوللايدۇ. ئىككى تەرەپ «بىر بەلباغ، بىر يول»نى يۇقىرى سۈپەتتە ئورتاق بەرپا قىلىشقا تۈرتكە بولۇپ، سودا، سېلىنما، نېفىت ـ تەبىئىي گاز، يورۇقلۇق ۋولت قاتارلىق ساھەلەردىكى ھەمكارلىقنى چوڭقۇرلاشتۇرۇپ، ئۆزئارا تۇتاشتۇرۇش، ئۆزئارا راۋانلاشتۇرۇشنى كۈچەيتىپ، كاسپىي دېڭىزىدىن ھالقىغان خەلقئارا تىرانسپورت كارىدورىنى ياخشى قۇرۇپ، جۇڭگو ـ ياۋروپا نۆۋەتچى پويىزىنىڭ ساغلام، مۇقىم يۈرۈشۈشىگە كاپالەتلىك قىلىشى كېرەك. ئىككى تەرەپ مائارىپ، مەدەنىيەت، ساياھەت، ياشلار، يەرلىك قاتارلىق ساھەلەردە تېخىمۇ كۆپ ئالماشتۇرۇشنى قانات يايدۇرۇپ، جۇڭگو ـ ئەزەربەيجان دوستلۇقىنىڭ خەلق رايى ئاساسىنى مۇستەھكەملىشى كېرەك. جۇڭگو تەرەپ ئەزەربەيجان تەرەپنىڭ «بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى كىلىمات ئۆزگىرىشى رامكا ئەھدىنامىسى»نىڭ 29 ـ قېتىملىق ئەھدىنامە تۈزۈشكەن تەرەپلەر يىغىنىنى ياخشى ئۆتكۈزۈشىنى قوللايدۇ، ئەزەربەيجان تەرەپ بىلەن باراۋەر، تەرتىپلىك بولغان دۇنيانىڭ كۆپ قۇتۇپلىشىشى ۋە ئومۇمىي مەنپەئەتدار، سىغدۇرۇشچان بولغان ئىقتىسادنىڭ يەرشارىۋىلىشىشىنى ئورتاق تەشەببۇس قىلىپ، دۇنيانىڭ تىنچلىقى، مۇقىملىقى، تەرەققىياتىنى ئىلگىرى سۈرۈشنى خالايدۇ.

ئەلىيېف مۇنداق بىلدۈردى: ئەزەربەيجان ـ جۇڭگو ئىككى دۆلەت ياخشى ھەمراھلار، ئىككى دۆلەتنىڭ ھەرقايسى تارماقلىرى، ھەرقايسى قاتلام ـ دەرىجىلىكلىرى قويۇق ئالاقىنى ساقلاپ كەلدى، ئىككى تەرەپلىك سودا سوممىسى ئۈزلۈكسىز كۆپەيدى، خەلقئارا تەشكىلاتلاردا بىر ـ بىرىنىڭ مۇستەقىللىقى، ئىگىلىك ھوقۇقى ۋە زېمىن پۈتۈنلۈكىنى قوغدىشىنى قەتئىي قوللىدى. بۈگۈن بىز قوشما بايانات ئېلان قىلىپ، ئەزەربەيجان بىلەن جۇڭگونىڭ ئىستراتېگىيەلىك ھەمراھلىق مۇناسىۋىتى ئورناتقانلىقىنى ئورتاق جاكارلىدۇق، بۇ ئىككى دۆلەت مۇناسىۋىتىنىڭ تەرەققىياتىدا زور ئەھمىيەتكە ئىگە. ئەزەربەيجان تەرەپ بىر جۇڭگو پىرىنسىپىغا قەتئىي ئەمەل قىلىدۇ، جۇڭگونىڭ دۆلەتنى بىرلىككە كەلتۈرۈش ئۇلۇغ ئىشىنى ئىشقا ئاشۇرۇشىنى قەتئىي قوللايدۇ، بۇ، تارىخىي چوڭ يۈزلىنىش، ھەرقانداق كۈچ توسۇپ قالالمايدۇ. ئەزەربەيجان تەرەپ جۇڭگو تەرەپ بىلەن ئىتتىپاقلىق، ھەمكارلىقنى كۈچەيتىپ، يوشۇرۇن كۈچنى قېزىپ، «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق بەرپا قىلىش رامكىسى ئىچىدە ئىقتىساد ـ سودا، سېلىنما، يېڭى ئېنېرگىيە، ئادىمىيەت قاتارلىق ساھەلەردىكى ھەمكارلىقنى كۈچەيتىپ، شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتى قاتارلىق رامكىلار ئىچىدە ھەمكارلىشىشنى قويۇقلاشتۇرۇپ، سىرتنىڭ ئارىلىشىشىغا قارشى تۇرۇپ، رايون خەۋپسىزلىكى، مۇقىملىقىنى قوغداشنى خالايدۇ.

ئىككى تەرەپ «جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى بىلەن ئەزەربەيجان جۇمھۇرىيىتىنىڭ ئىستراتېگىيەلىك ھەمراھلىق مۇناسىۋىتى ئورنىتىش توغرىسىدىكى قوشما باياناتى»نى ئېلان قىلدى.

ئىككى تەرەپنىڭ ئالاقىدار تارماقلىرى «بىر بەلباغ، بىر يول»نى ئورتاق بەرپا قىلىش، ئۆزئارا تۇتاشتۇرۇش، ئۆزئارا راۋانلاشتۇرۇش قاتارلىق ساھەلەردىكى ھەمكارلىق ھۆججەتلىرىنى ئىمزالىدى.

سەي چى، ۋاڭ يى قاتارلىقلار كۆرۈشۈشكە قاتناشتى.

شىنخۇا ئاگېنتلىقى، ئاستانا، 7 ـ ئاينىڭ 3 ـ كۈنى تېلېگراممىسى (مۇخبىرلار ۋېن شىن، ما جېڭ) شۇ جاي ۋاقتى 7 ـ ئاينىڭ 3 ـ كۈنى چۈشتىن كېيىن، دۆلەت رەئىسى شى جىنپىڭ ئاستانىدا شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتى باشلىقلار يىغىنىغا قاتنىشىشتىن بۇرۇن قىرغىزىستان زۇڭتۇڭى جاپاروف بىلەن كۆرۈشتى.

شى جىنپىڭ مۇنداق كۆرسەتتى: بۇلتۇر 5 ـ ئايدا، بىز شىئەندە مول نەتىجىلىك سۆھبەت ئۆتكۈزۈپ، جۇڭگو ـ قىرغىزىستان مۇناسىۋىتى ۋە ئىككى دۆلەتنىڭ ھەرقايسى ساھەلەردىكى ھەمكارلىقى توغرىسىدا نۇرغۇن ئورتاق تونۇش ھاسىل قىلدۇق. بىر يىلدىن كۆپرەك ۋاقىتتىن بۇيان، بۇ ئورتاق تونۇشلار ئۈنۈملۈك ئەمەلىيلەشتى، جۇڭگو ـ قىرغىزىستان ھەمكارلىقىدىن خۇش خەۋەرلەر ئارقا ـ ئارقىدىن تارقالدى. ئۇرۇق ـ تۇغقان، قوشنا ـ قولۇملار بىر ـ بىرىنىڭ بەختلىك بولۇشىنى ئۈمىد قىلىدۇ. جۇڭگو تەرەپ مۇقىم تەرەققىي قىلىۋاتقان قىرغىزىستاننى كۆرۈشنى خالايدۇ، قىرغىزىستان تەرەپنىڭ دۆلەتنىڭ مۇستەقىللىقى، ئىگىلىك ھوقۇقى ۋە زېمىن پۈتۈنلۈكىنى قوغدىشىنى ئىلگىرىكىدەكلا قەتئىي قوللايدۇ، قىرغىزىستان تەرەپنىڭ ئۆز دۆلىتىنىڭ دۆلەت ئەھۋالىغا ئۇيغۇن كېلىدىغان تەرەققىيات يولىدا مېڭىشىنى قەتئىي قوللايدۇ. جۇڭگو تەرەپ قىرغىزىستان تەرەپ بىلەن تەرەققىيات ئىستراتېگىيەسىنى ئۇدۇللاشتۇرۇشنى چوڭقۇرلاشتۇرۇپ، دۆلەتنى ئىدارە قىلىش تەجرىبىلىرىنى ئالماشتۇرۇشنى كېڭەيتىپ، ھەر تەرەپلىمە ئۆزئارا مەنپەئەت يەتكۈزۈش ھەمكارلىقىغا تۈرتكە بولۇپ، جۇڭگو ـ قىرغىزىستان تەقدىر ئورتاق گەۋدىسى قۇرۇلۇشىنى ئالغا سىلجىتىشنى خالايدۇ.

شى جىنپىڭ مۇنداق تەكىتلىدى: ئىككى تەرەپ پىكىر يولىنى ئېچىپ، «بىر بەلباغ، بىر يول»ىن يۇقىرى سۈپەتتە ئورتاق بەرپا قىلىش ھەمكارلىقىنى ئۈزلۈكسىز چوڭقۇرلاشتۇرۇش، پۇختا ئەمەلىيلەشتۈرۈشكە تۈرتكە بولۇپ، ئىقتىساد ـ سودا، سېلىنما ھەمكارلىقىنى كېڭەيتىپ، ئۆزئارا تۇتاشتۇرۇش، ئۆزئارا راۋانلاشتۇرۇش سەۋىيەسىنى ئۆستۈرۈپ، يېڭى ئالاھىدىلىككە ئىگە ئىشلەپچىقىرىش كۈچلىرى جەھەتتىكى ھەمكارلىقنى كېڭەيتىشى كېرەك. جۇڭگو تەرەپ قىرغىزىستاننىڭ تېخىمۇ كۆپ ئەلا سۈپەتلىك يېشىل يېزا ئىگىلىك مەھسۇلاتلىرىنى ئىمپورت قىلىشنى خالايدۇ، جۇڭگو مەبلىغىدىكى كارخانىلارنىڭ قىرغىزىستانغا بېرىپ مەبلەغ سېلىپ كەسىپنى گۈللەندۈرۈشىنى قوللايدۇ، يېڭى ئېنېرگىيەلىك ئاپتوموبىل، چېگرا ھالقىغان ئېلېكتىرونلۇق سودا قاتارلىق ساھەلەردىكى ھەمكارلىقنى كۈچەيتىپ، جۇڭگو ـ قىرغىزىستان ـ ئۆزبېكىستان تۆمۈريولى تۈرى قۇرۇلۇشىنى تېز ئالغا سىلجىتىدۇ. ئىككى تەرەپ قىرغىزىستان جۇڭيى تېبابىتى ـ دورىگەرلىكى مەركىزى، جۇڭگو مەدەنىيەت مەركىزى، لۇبەن ھۈنەرخانىسى قاتارلىق سۇپىلارنىڭ رولىنى تولۇق جارى قىلدۇرۇپ، جۇڭگو ـ قىرغىزىستان دوستلۇق ھەمكارلىقىنىڭ تېخىمۇ كۆپ ئىزباسارلىرىنى يېتىشتۈرۈشى كېرەك. جۇڭگو تەرەپ قىرغىزىستان تەرەپ بىلەن ماسلىشىش ـ ھەمكارلىشىشنى كۈچەيتىپ، جۇڭگو ـ ئوتتۇرا ئاسىيا مېخانىزمىنى داۋاملىق ئەلالاشتۇرۇپ ۋە كۈچەيتىپ، شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتىنىڭ ھەرقايسى تەرەپلەرنىڭ ئورتاق مەنپەئىتىگە ئۇيغۇن كېلىدىغان توغرا يۆنىلىشكە قاراپ تەرەققىي قىلىشىغا ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلىشنى خالايدۇ.

جاپاروف مۇنداق بىلدۈردى: مېنىڭ بۇلتۇر 5 ـ ئايدا جۇڭگودا قىلغان زىيارىتىم ھېلىمۇ ئېنىق ئېسىمدە، شۇ قېتىمقى زىيارەت قىرغىزىستان ـ جۇڭگو مۇناسىۋىتىنىڭ يېڭى دەۋرىنى ئاچتى. ھازىر، قىرغىزىستان بىلەن جۇڭگونىڭ سىياسىي مۇناسىۋىتى يۇقىرى سەۋىيەدە تەرەققىي قىلدى، ئىككى دۆلەتنىڭ ھەرقايسى تارماقلىرى قويۇق ئالاقىنى ساقلىدى، يەرلىكلەر ئارا ئالماشتۇرۇش، ھەمكارلىق جۇش ئۇرۇپ راۋاجلاندى، ئىككى تەرەپنىڭ سودا سېلىنمىسى مۇقىم ئاشتى. دۇنيادا 100 يىلدىمۇ بولۇپ باقمىغان چوڭ ئۆزگىرىش ۋەزىيىتى ئالدىدا، قىرغىزىستان ـ جۇڭگو مۇناسىۋىتى باشتىن ـ ئاخىر ئۇيۇل تاشتەك مۇستەھكەم بولدى، ئىككى دۆلەت ئارىسىدا ھېچقانداق سىياسىي ئىختىلاپ ۋە ھەمكارلىق توسالغۇسى مەۋجۇت ئەمەس. قىرغىزىستان تەرەپ بىر جۇڭگو پىرىنسىپىغا قەتئىي ئەمەل قىلىدۇ، تېخىمۇ كۆپ جۇڭگو كارخانىلىرىنىڭ قىرغىزىستانغا بېرىپ مەبلەغ سېلىشىنى قارشى ئالىدۇ، جۇڭگو كارخانىلىرىنى ياخشى تىجارەت ـ سودا مۇھىتى بىلەن تەمىنلەيدۇ. ئىككى تەرەپنىڭ ئورتاق تىرىشىپ جۇڭگو ـ قىرغىزىستان ـ ئۆزبېكىستان تۆمۈريولى تۈرى قۇرۇلۇشىنى ئالغا سىلجىتىشىنى، شاڭخەي ھەمكارلىق تەشكىلاتى قاتارلىق كۆپ تەرەپلىك پىكىر ئالماشتۇرۇش، ھەمكارلىشىشنى قويۇقلاشتۇرۇشىنى ئۈمىد قىلىمەن.

سەي چى، ۋاڭ يى قاتارلىقلار كۆرۈشۈشكە قاتناشتى.